سیدجواد حسینی‌کیا «عضو هیئت‌رئیسۀ کمیسیون صنایع و معادن مجلس» در گفت‌وگو با خبرنگار «نماینده» به لزوم بهبود عملکرد مناطق آزاد در کشور اشاره کرد و گفت: «مناطق آزاد باید سکویی برای پرش صادرات باشند تا بتوانند از محل خود صادرات کشور به اقصی نقاط دنیا را انجام دهد از طرفی باید ظرفیتی داشته باشند تا براساس آن نیازهای اولیۀ کشور به واردات را برطرف کنند.»

نمایندۀ مردم سنقر در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از افزایش تعداد مناطق آزاد در کشور بیان کرد: «معمولاً در دنیا رسم نیست که هر کشور بیش از تعداد انگشت‌های دست منطقۀ آزاد داشته باشد؛ بنابراین قطع به‌یقین به صلاح کشور نیست که با این شیوه، همۀ کشور را به سمت ایجاد مناطق آزاد ببریم.»

وی افزود: «همواره مناطق آزاد در محدودۀ خاصی تشکیل می‌شود. در هیچ کجای دنیا پیدا نمی‌کنید که منطقۀ آزادی ۵۲۹ هزار کیلومتر مساحت داشته باشد؛ درحالی‌که در کشور ما چنین موردی وجود دارد! لذا از این حیث بر روند عملکرد مناطق آزاد اشکالاتی وارد است.»

وی با بیان اینکه شرایط فعلی کشور را مجبور به افزایش منطقه آزاد کرده است اظهار داشت: «به شرایطی رسیدیم که در برخی از مناطق برای برون‌رفت از شرایط فعلی راه چاره‌ای نداریم جز اینکه منطقۀ آزادی تأسیس شود تا وضعیت اقتصادی آن جهشی پیدا کرده و اشتغال در آن مناطق سروسامان پیدا کند و به تعبیری از تعداد بیکاران کاسته شود.»

این نمایندۀ مجلس تأکید کرد: «با توجه به شرایط موجود فعلاً چاره‌ای نداریم جز اینکه به سمت ایجاد مناطق آزاد برویم وگرنه برای کشور ایران به‌اندازۀ تعداد انگشتان دست مناطق آزاد کافی است و افزایش آن ضرورت ندارد. بخش عمدۀ اصرار نمایندگان مجلس و مصوبه‌هایشان در این خصوص به‌خاطر شرایط فعلی ما در حوزۀ بیکاری، اشتغال و ... درواقع نیازهایی است که برخی از مناطق خاص دارند. مثلاً کرمانشاه به‌دلیل هم‌جواری با مرز و مراودات با عراق ظرفیت تبدیل شدن به منطقۀ آزاد را دارد از طرفی هم به‌دلیل تحریم‌ها این مناطق می‌توانند راه تنفسی برای کشور باشند.»

حسینی‌کیا در پاسخ به این سؤال که چرا همچنان بومیان استان‌های دارای مناطق آزاد همچنان از بیکاری رنج می‌برند، اذعان کرد: «مناطق آزاد دارای سمت و سویی نیست که بتواند همۀ مشکلات مربوط به بحث اشتغال را حل کند ولی به‌هرحال ایجاد منطقۀ آزاد می‌تواند در اشتغال منطقه تأثیرگذار باشد. مناطق آزاد شاید به معنای تام مشکل اشتغال را حل و بیکاری را ریشه‌کن نکند، ولی در بنیان اقتصاد آن استان قطعاً تأثیرگذار هستند و می‌توانند به‌اندازۀ خود محرک تولید و اشتغال باشند.»

عضو هیئت‌رئیسۀ کمیسیون صنایع و معادن مجلس طراز صادرات در منطقه آزاد را منفی دانست و گفت: «به نظر می‌رسد طراز صادرات در مناطق آزاد منفی باشد چراکه بیشتر این مناطق محل واردات هستند و به‌دلیل چربیدن واردات بر صادرات در این مناطق، افزایش مناطق آزاد با بندهای اقتصاد مقاومتی و قانون برنامه مغایرت دارد.»

وی افزود: «در قانون اقتصاد مقاومتی آمده است که باید از ورود هر کالایی که مشابه آن در کشور تولید می‌شود خودداری شود چراکه این قبیل واردات به تولید داخل ضربه می‌زنند؛ یعنی اگر مناطق آزاد در کشور ما ظرفیت صادرات داشته باشند با اهداف اقتصاد مقاومتی سازگارتر خواهند بود.»

این نمایندۀ مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا این مناطق به محلی برای قاچاق کالا تبدیل شده‌اند، اظهار داشت: «بعید می‌دانم محلی برای قاچاق کالا باشند ولی می‌توان گفت که واردات در مناطق آزاد خصوصاً برای کالاهای غیرضروری بی‌رویه است. نمی‌خواهم قاچاق کالا را در این مناطق کتمان کنم ولی وقتی در روز بین ۳ تا ۵ هزار کانتینر جنس از مناطق آزاد وارد کشور می‌شود و به‌صورت تصادفی ۱۵۰ کانتینر مورد بازرسی قرار می‌گیرد طبیعی است که از دل این تعداد واردات، قاچاق هم بیرون آید.»

این نمایندۀ مجلس بیان کرد: «باید به مناطق آزاد اولتیماتوم داده شود مناطق آزادی که صادراتشان بر وارداتشان نچربد باید ظرف یک بازۀ زمانی تعطیل شوند، با این روش همه تلاش می‌کنند تا به سمت صادرات بروند. باید برای هر کالای غیرضروری که از این مناطق بخواهد وارد کشور شود تعرفه‌های سنگین وضع شود. شاید این اقدام باعث شود بخشی از واردات به کشور کاهش پیدا کند.»

حسینی‌کیا با بیان اینکه مناطق آزاد از پرداخت مالیات معاف هستند، تصریح کرد: «مناطق آزاد باید ملزم شوند که با سرمایه‌گذاران خارجی تأسیسات کارخانه‌های مادر را راه‌اندازی کنند تا با تولیدات موردنیاز کشور و منطقه به رفع نیازهای داخل و خارج کشور کمک کنند. این امر باعث می‌شود که هم ثبات اقتصادی در منطقه ایجاد شود و هم امنیت به‌دنبال خود بیاورد و به‌نوعی هدفمندی برای ایجاد مناطق آزاد میسر خواهد شد.»